با توجه به سوالات متعدد مخاطبین عزیز پزشک من در مورد اینکه متفورمین قبل از غذا مصرف بشه یا بعد غذا؟ ویدئو زیر ضبط و منتشر شده است:

 متفورمین قبل از غذا مصرف بشه خوبه یا بعد از غذا؟

دکتر کلباسی پاسخ می دهند :

سوال : آقای دکتر یکی از دوستان پرسیده زمان مصرف قرص قبل غذا هست و یا بعد غذا هست هنگام مصرف غذا هست ؟ مخصوصا قرص متفورمین رو زیاد میپرسن .

همچنین ببینید:

آیا متفورمین سرطانزا است؟

بستگی به نوع غذا داره طبق توصیه های دنیا چه انجمن دیابت آمریکا چه انجمن دیابت ایران چه انجمن دیابت کانادا و هند و کشور های پیشرفته اکثر قرص ها بعد از غذا هست فقط سورفوریک اوره هاست مثل قرص های گلی‌بن‌کلامید ، گلی‌کلازید  که ما اونا رو قبل از غذا میدیم حتی متفورمین هم تو کتاب نوشته شده که قبل از غذا اثرش بهتره اما چون متفورمین یه ذره عوارض گوارشی داره ما معمولا به مریض وسط غذا و یا بعد از غذا پیشنهاد میدیم ولی خیلی از بیماران قبل غذا میخورن مشکلی هم براشون پیش نمیاد .

برخی تحقیقات نشان داده است که عوارض گوارشی گلوکوفاژ کمتر از متفورمین های معمولی است در صورتی که دچار عوارض گوارشی بعد از مصرف متفورمین شدید با پزشک خود مشورت کنید یکی از راه های پیشنهادی می تواند تغییر برند مصرفی نیز باشد.

در ادامه به چند تا از سوال هایی که ممکنه برای شما هم پیش اومده باشه پاسخ میدیم:

سوال اول:

متفورمین روی کلیه تاثیر میزاره؟

پاسخ:

دکتر مهاجری تهرانی فوق تخصص غدد پاسخ می‌دهد:

سوالی که خیلی مطرح می شود این هست که که آیا مصرف متفورمین می‌تواند به کلیه آسیب بزند؟

خیلی از بیماران دیابتی وقتی که ما برایشان قرص متفورمین را تجویز می‌کنیم نگران میشن، میگن این دارو به کلیه آسیب میزنه، در حالی که واقعیت این طور نیست و متفورمین الان حدود هفتاد هشتاد سال هست که در دنیا داره استفاده میشه و بعد از انسولین یعنی الان صدمین سالگرد استفاده از انسولین رو ما امسال داشتیم بعد از آن تقریباً قدیمی ترین دارویی که در دیابت استفاده می‌شد متفورمین بود.

در کشور های اروپایی اول استفاده شد و بعد از اون در آمریکا هم استفاده شد و بعد از اینکه در همه دنیا الان داره استفاده میشه و هنوز هم در بیماران دیابتی نوع دو خط اول درمان متفورمین هست و بعد ما سراغ دارو های دیگه میریم.

در دارو های خوراکی هم هنوز قوی‌ترین و موثر‌ترین دارویی که می‌تونه که باعث کاهش قند خون بشه، باعث کاهش هموگلوبین ای وان سی یا معدل سه ماهه قند خون بشه همین قرص‌ های متفورمین هست.

در کسانی که مشکلات کلیوی داشته باشند ما معمولاً متفورمین نمی دهیم، یعنی کسانی که کراتین شان بالا باشد یا عملکرد کلیه شان کاهش داشته باشد به عبارت دیگه جی اف آر ای که ما پزشکان از گروهش استفاده نمی‌کنیم، کمتر از ۳۰ باشه متفورمین می‌دهیم اما به این معنی نیست که متفورمین باعث آسیب به کلیه‌ ها می شود، این قند خون بالا است و فشار خون بالا است که باعث آسیب به کلیه‌ ها می شود، نه مصرف متفورمین. بنابراین وقتی که ما متفورمین رو تجویز می‌کنیم حتماً آزمایشات کلیه را نگاه می‌کنیم و وضعیت کلیه بیمار رو بررسی می‌کنیم و اگر که مشکلی نداشته باشه می‌توانیم متفورمین استفاده بکنیم، حتی وقتی که دارو های خوراکی دیگه جواب نمی دهند و میایم سراغ انسولین، دارویی که ترجیح می‌دهیم نگه داریم در کنار انسولین به بیمار بدیم همین قرص های متفورمین هست، قرص های متفورمین می‌توانند از افزایش وزنی که با انسولین داریم تا حدودی جلوگیری کند، نوسانات قند خون را کم کند، افت قند خون در بیمارانی که متفورمین استفاده می‌کنند و انسولین استفاده می‌کنند در مقایسه با کسانی که فقط انسولین استفاده می‌کنند کمتر هست و اثرات مفیدی روی چربی های خون دارد. بنابراین متفورمین دارویی بسیار خوبی هست، انواع و اقسامش هم الان امروز در بازار وجود دارد، فرم های آهسته رهش که خب عوارض گوارشیش هم کمتر هست و ما می‌توانیم که استفاده بکنیم تا مشکلی از این نظر نداشته باشیم.

سوال دوم:

آیا در دوران شیردهی مجازه که متفورمین مصرف کنیم؟

پاسخ:

در این باره دکتر نیکوسخن پاسخ می دهند :

متفورمین جزو دارو هایی هست که از شیر رد می شود بنابراین توصیه می شود که در دوران شیردهی از متفورمین استفاده نشود ما حتی این مسئله را حتی در دوران بارداری هم داریم این که متفورمین حتی از جفت هم رد می شود و در بسیاری از جاها مثلاً انجمن دیابتی آمریکا مصرف متفورمین را در دوران بارداری و شیردهی ممنوع اعلام کردند.

اگرچه در همان گاید لاین امسال انجمن دیابتی امریکا ۲۰۲۰ هم آمده که در بعضی از نقاط جهان مطالعاتی انجام شده است که متفورمین در دوران بارداری استفاده شده و مشکلاتی نداشته و خود آنجا اشاره کرده که در بعضی از موارد فردی که واقعاً شاید نتوانیم به هیچ عنوان بهشون انسولین بدیم و مشکلات فرهنگی دارند، مشکلات اقتصادی دارند، مشکلات زبان دارند، در ارتباط با پزشک شون حتی توی گاید لاین 2020 آمده که متفورمین براشون استفاده شده ولی اون چیزی که امروز توصیه اصلی میشه این است که متفورمین را در دوران شیردهی و بارداری برای خانم‌ها استفاده نمی‌کنیم .

سوال سوم:

متفورمین چه کسانی باید قطع شود؟

پاسخ:

در این باره دکتر مهاجری تهرانی فوق تخصص غدد پاسخ می دهند :

معمولا در کسانی استفاده نمی‌کنیم که یا به این دارو حساسیت داشته باشند مثلا با مصرف این دارو دچار علایم گوارشی شوند یا مزه بد فلز مانند در دهانشان ایجاد شود تازه نوع برند رو هم عوض می‌کنیم و در کسانی که مشکلات کلیوی دارند و کراتینینشون هم بالا هست باز ما نمی توانیم استفاده کنیم کسانی که نارسایی قلبیه پیشرفته دارند یا نارسایی کبدی پیشرفته هم دارند این دارو نباید مصرف شود.

در دیابت بارداری بهتر است که انسولین استفاده شود البته اگر به هر دلیلی نتوانیم از انسولین استفاده کنیم می توانیم از متفورمین استفاده کنیم .

و در نهایت کسانی که در بیمارستان بستری هستند و قرار است اقدامات تصویربرداری برایشان انجام شود مثل آنژیوگرافی مثل سی تی اسکن و موارد مشابه حدود ۴۸ ساعت باید متفورمین قطع شود .

همچنین ببینید:

آشنایی با قرص گلورنتا برای افراد دیابتی

سوال چهارم:

دلیل سر درد شدید بعد مصرف متفورمین چی هست؟

پاسخ:

گاهی اوقات بیماران با مصرف دارو های خوراکی دیابت دچار سردرد می‌شوند، خیلی از اوقات علامت افت قند خون هست.

کاهش قند خون می‌تواند خودش را به صورت سردرد و سرگیجه نشان دهد، البته متفورمین به تنهایی احتمال افت قند خون باهاش کم است، ولی اگر همراه با دارو‌‌ های دیگر مثل گلی کلازید و یا انسولین و دارو های دیگر استفاده شود، احتمال افت قند خون را زیاد می‌کند. بنابراین اون لحظه که فرد سر درد دارد بهتر است که قندش رو چک کنه همینطور فشار خونش رو چک کنه چون افزایش فشار خون در عزیزان دیابتی احتمال سردرد رو زیاد می‌کند، اگر این دو تا عامل منفی بود که باید بریم به سراغ بقیه مسائل مثل مشکلات بینایی مثل میگرن و مسائل دیگری که با نظر متخصصین مغز و اعصاب پیگیری می شود.

البته یه نکته‌ای هم خدمتتون عرض کنم، ممکن است که به بعضی از برند هایی، چون انواع و اقسام متفورمین ما الان در کشور داریم ممکنه با یک نوع متفورمین به ماده موثرش حساسیت داشته باشیم، دچار عارضه شویم، دچار علایم گوارشی، اسهال، سرگیجه، سردرد فرد بشه، اون برند را عوض می‌کنیم.

اگر مشخصاً با مصرف متفورمین خاص، این بیمار دچار سردرد شود، علاوه بر اینکه قندش رو و فشارش رو چک می‌کنه، توصیه ما این هست که نوع متفورمین را عوض کند و از متفورمین های دیگه استفاده بکنه تا ببینه به موارد دیگر هم حساسیت داره یا نداره.